Zagadnienie wytwarzania moczu w nerkach było od dawna przedmiotem dociekań fizjologów. Opierając się na spostrzeżeniach u łoża chorych klinicyści (między innymi nasz rodak Kazimierz Bujniewicz) kusili się również rzucić światło na tę sprawę. Niestety, na razie ostatecznie jej nie wyjaśniono. Największym uznaniem cieszy się obecnie teoria Cushnyego. Badacz ten odrzucił rozpowszechnioną przedtem teorię Heidenheina, według której w kłębkach nerkowych odbywa się czynne wydzielanie tylko wody i częściowo łatwo rozpuszczalnego w Niej chlorku sodowego, natomiast mocznik, kwas moczowy i pozostałe składniki moczu wydzielają się przez czynną pracę nabłonka cewek nerkowych. Read the rest of this entry »

Ciecz przechodząca po wessaniu w cewkach nerkowych do miedniczek jest tzw. moczem ostatecznym Zawiera on w sobie także związki chemiczne, wydzielane przez nabłonki cewek do ich światła. o stopniu wsysania poszczególnych składników moczu kłębkowego przy dobowej jego ilości wynoszącej 170 litrów świadczy poniższe zestawienie, w którym liczby w nawiasach są wartościami średnimi. Przesączanie w nerkach a zatem i wytwarzanie moczu zależy przede wszystkim od poziomu ciśnienia krwi we włoskowatych naczyniach kłębków, które wynosi u zdrowego człowieka 38-78 mm słupa rtęci, a następnie od wysokości ciśnienia koloidowo-osmotycznego krwi, zwanego także ciśnieniem onkotycznym. Przesączanie jest tym energiczniejsze, im ciśnienie krwi we włoskowatych naczyniach kłębków jest wyższe a koloidowo-osmotyczne – niższe, tzn. Read the rest of this entry »

Słupy nerkowe są śladem zrazików zarodkowych nerki (lobi renales s. renculi) zacierających się już w pierwszym roku życia człowieka. Jeżeli zraziki pozostają nadal, to płatowa budowa nerki utrzymuje się na zawsze. Jest to nerka płatowa (ren lobatus). Jeżeli taka nerka ulegnie powiększeniu, to może stać się przyczyną mylnego rozpoznania guza nerki lub powiększenia węzłów chłonnych. Read the rest of this entry »

Część pętli Henlego w obu nefronach, znajdująca się w korze, jest opleciona międzycewkową siecią korową naczyń włoskowatych, natomiast część pętli, znajdująca się w warstwie rdzeniowej, jest otoczona szerokimi naczyniami układu naczyń prostych. Zatem w nefronach z kłębkami korowymi pętle Henlego są oplecione głównie siecią naczyń włoskowatych a w nefronach z kłębkami przyrdzeniowymi – naczyniami prostymi. Jak widać, obydwa układy – nerkowo-naczyniowo-kłębkowy i nabłonkowo-cewkowy – są tak zbudowane, że każdy z nich ma dużą powierzchnię i obydwa są z sobą bardzo ściśle złączone. W obu nefronach w cewkach krętych drugiego rzędu w pobliżu kłębka znajduje się małe wypuklenie pęcherzowate komórek (macuui densa). Niektórzy uważają je za miejsce tworzenia się składnika, zwanego reniną. Read the rest of this entry »